Sezon grzewczy w pełni, co daje się odczuć, a nawet zobaczyć gołym okiem. Kiedy nie ma wiatru, wskaźniki monitorujące stężenie pyłów zawieszonych w powietrzu alarmują nawet kilkusetkrotne przekroczenie normy. O to, co mieszkańcy mogą zrobić, aby dołożyć swoją cegiełkę do walki o czystsze powietrze, pytamy Ryszarda Wasiluka – Komendanta Straży Miejskiej w Nowym Sączu.
Ile kontroli palenisk udało się przeprowadzić od początku sezonu grzewczego? Ile z nich zakończyło się mandatem?
Na przestrzeni całego 2019 roku przeprowadzono około 700 interwencji podejmowanych na skutek zgłoszeń mieszkańców jak i decyzji strażników miejskich podjętych podczas pełnienia służby. W związku z nieprzestrzeganiem przepisów zostało nałożonych około 40 mandatów karnych, z czego najwyższy z nich to mandat 500 zł. Ponadto niejednokrotnie pouczono mieszkańców, którzy w sposób znikomy naruszali przepisy w związku z prawidłowością spalania.
Jakie działania podejmuje Staż Miejska w Nowy Sączu w walce o czyste powietrze (jakimi możliwościami dysponuje)?
Straż Miejska w Nowym Sączu przede wszystkim dokonuje kontroli palenisk, czy to na skutek zawiadomień składanych przez mieszkańców, czy w ramach działań funkcjonariuszy patrolujących sądeckie osiedla. Oprócz tego podejmowane są liczne działania edukacyjne skierowane również do dzieci i młodzieży, tak aby od najmłodszych lat zostały im wpojone zasady dotyczące ochrony środowiska. Również podczas podejmowanych interwencji staramy się uświadamiać mieszkańców o szkodliwości palenia w piecach węgłem słabej jakości czy śmieciami. Podejmowane są również działania prewencyjne w zakresie prawidłowego pozbywania się odpadów.
Jak mieszkańcy reagują na „wizytujących” strażników?
Reakcje mieszkańców są różne, od przychylnych do mniej przychylnych. W sytuacji, kiedy podejmowana jest interwencja któryś raz z kolei funkcjonariusze spotykają się z nieprzychylnym nastawieniem mieszkańców, ale pomimo tego rozumieją fakt, że wykonujemy obowiązki nałożone przez ustawę.
Według Pana skuteczniejsza jest edukacja i uświadamianie ludzi, czy karanie mandatami?
Uważam, że należy działać dwutorowo. Trzeba uświadamiać mieszkańców, że problem zanieczyszczonego powietrza dotyczy nas wszystkich. Należy edukować mieszkańców, że nie wolno palić w piecu byle czym, bo ma to niekorzystny wpływ na zdrowie każdego z nas. Od najmłodszych lat powinna być kształtowana świadomość ekologiczna, ale sama edukacja nie wystarczy. W przypadku kiedy nagminnie łamane są przepisy dotyczące ochrony środowiska, niezbędne jest nakładanie mandatów karnych. Uważam również, że należy edukować mieszkańców w zakresie możliwości uzyskania dotacji na wymianę źródła ciepła. Również funkcjonariusze Straży Miejskiej regularnie biorą udział w szkoleniach celem poszerzania wiedzy na temat działań jakie można podejmować w trosce o czyste powietrze. Ostatnie takie szkolenie miało miejsce w Krakowie, gdzie kilku z funkcjonariuszy poszerzało swoją wiedzę na temat szkodliwości spalania oraz prawidłowego spalania.
Przeciętny obywatel może wpłynąć na poprawę stanu powietrza?
Przede wszystkim w trosce o poprawę stanu powietrza, obywatele nie powinni spalać śmieci jak również malowanego drewna, gum, tworzyw sztucznych. W przypadku ogrzewania domów starymi piecami zalecana jest również wymiana pieców węglowych tzw. „kopciuchów” na inne, ekologiczne źródła ciepła. Jeśli dom ogrzewany jest za pomocą kotła centralnego ogrzewania, należy również pamiętać o stosowaniu węgla dobrej jakości.
Jak prawidłowo palić w piecu?
Jednym ze sposobów palenia w piecu jest tzw. palenie odgórne, które emituje mniej dymu jak również pozwala zaoszczędzić węgiel. Polega ono na tym, że najpierw piec napełniany jest węglem a dopiero na węgiel kładzie się rozpałkę, którą się podpala. Należy także pamiętać, że nie w każdym piecu można palić odgórnie. Bardzo istotne jest również regularne czyszczenie komina przez kominiarza i posiadanie dokumentów potwierdzających wykonanie takiego przeglądu. W Internecie znajduje się wiele materiałów pokazujących metody prawidłowego spalania w piecu. Także na terenie miasta Nowego Sącza organizowane są niejednokrotnie pokazy prawidłowego palenia w piecu.
Przypomnijmy zatem mieszkańcom, czym nie wolno palić w piecach.
Należy pamiętać, że piec nie jest śmietnikiem. W piecach nie można spalać śmieci, w tym tworzyw sztucznych, opon, gumy, lakierowanego i malowanego drewna, płyt meblowych oraz paździerzowych. Podczas spalania do atmosfery uwalniane są trucizny w postaci między innymi rakotwórczych substancji smolistych, metali ciężkich, które szkodzą zdrowiu. W piecach nie można również spalać mułów, flotów i miałów węglowych jak również mokrego drewna.
Fot. Monika Kmak/
Klaudia Kulak