Analiza strategii rozwoju i bieżących budżetów gminy Łososina Dolna

Analizowana będzie Strategia rozwoju gminy Łososina Dolna, a także Wieloletnia Prognoza Finansowa (WPF) i budżety roczne. Chodzi o jakość i spójność tych dokumentów. One mają kluczowe znaczenie dla rozwoju każdej gminy, w tym także Łososiny Dolnej.

Strategia Rozwoju Gminy Łososina Dolna

Strategia obejmuje okres 2021-2027. Dużą część Strategii poświęcono na wykazywanie spójności z innymi dokumentami, strategiami wojewódzkimi i krajowymi. Czy potrzebna jest taka gruntowność? Gdyby Strategia Łososiny liczyła 200 stron, to byłaby adekwatność, ale Strategia posiada 70 stron. Po tej mapie spójności indeksowane są zasoby gminy. To może mieć znaczenie, jeżeli posiadane zasoby zostaną przełożone na strategiczny rozwój gminy. To powinno mieć już kontynuację w analizie SWOT.

Analiza SWOT

Analiza została przeprowadzona z podziałem na 3 sfery: gospodarki, społecznej i środowiskowej. To jest konstruktywne rozdzielenie. Lotnisko jest jednocześnie atutem, a jednocześnie słabością w kontekście niewykorzystanego potencjału. Jest silną stroną gminy i jednocześnie szansą na wykorzystanie. Silne strony mogą stawać się szansami. Czy potrzeby są słabościami gmin? To pomylenie spraw. Szansą jest polityka prorodzinna państwa, rządu. To nawiązuje do zagadnień politycznych. Są także zapisy o szansach tkwiących w UE i Nowym Sączu. Zbyt opatrznie autorzy skoncentrowali się na „zewnętrzności” szans i zagrożeń. To czyni te kwestie zbyt ogólnymi i rozmytymi. Zagrożeniem jest biurokracja. „Niepewna sytuacja UE”, to także nawiązuje do spraw politycznych. Zagrożeniem jest także konkurencja ze strony Nowego Sącza, a jednocześnie Nowy Sącz jest szansą, przy przyjętym poziomie ogólności. To jest co najmniej niekonsekwentne. Niestety analiza SWOT nie wnosi tego, co mogłaby wnieść do sformułowania konstruktywnych celów rozwoju. Wizja gminy w 2027 jest także dość ogólna. Ma być lepiej na wszystkich obszarach gminnej rzeczywistości.

Obszary aktywności

Sformułowano 4 obszary aktywności. Turystyka. Gospodarka. Infrastruktura. Środowisko. Te dwa obszary powiązano z usługami publicznymi i bezpieczeństwem. To ostatnie jest także formą usług publicznych. To rozdzielenie nie wydaje się trafnym. Obszary konkretyzują się celami strategicznymi i operacyjnymi. Ale ta konkretyzacja jest bardzo ogólna i deklaratywna. Co może oznaczać cel operacyjny: Rozwój turystyki, sportu i rekreacji? To jest zbyt ogólne. Tak dzieje się w zasadzie z wszystkimi celami operacyjnymi. Ostatnim poziomem piramidy celów są Zadania. One są wylistowane w tabeli 2. Zadania powinny mieć wysoki poziom konkretyzacji. Niestety znowu są ogólne nazwy, wskaźniki podane są jako ogólne nazwy bez miar ilościowych. Nie różnią się zasadniczo od celów operacyjnych. Wyjątkiem jest zadanie, że będzie budowana ścieżka rowerowa veloDunajec. Nie ma jednak ilości kilometrów, założyć można, że będzie to cała długość Dunajca w gminie. Zadań sformułowano kilkadziesiąt i jedno to konkret. Szkoda, że nie podano okresu, bo ten podany 2021-2027 to cały horyzont Strategii, dotyczy zresztą wszystkich zadań. Nie ma także szacowanych kosztów poszczególnych zadań. Szukać należy zatem wyjaśnienia i konkretyzacji w Wieloletniej Prognozie Finansowej.

Wieloletnia Prognoza Finansowa

Wieloletnia Prognoza Finansowa powinna wynikać ze Strategii. Okresy powinny się pokrywać. Używane nazewnictwo winno być tożsame. WPF powinna koncentrować się na strategicznych inwestycjach, najczęściej majątkowych. Wydatki bieżące na poziomie kilku tysięcy, to niestety nie jest właściwe. Będzie rozbudowana sieć wodociągów na relatywnie wysoką kwotę ponad 6 milionów. W Strategii można to odnaleźć w zadaniach celu 3.1. Szkoda, że to zadanie zostało tak skonkretyzowane już w Strategii. Do 2025 roku zostanie zrealizowana największa inwestycja w gminie, kwota 30 mln – dwie oczyszczalnie ścieków, w Łososinie i Tęgoborzu. Próżno tej pozycji szukać w Strategii. Znaczącą inwestycją będzie budowa sali gimnastycznej w Witowicach za ponad 3 mln. Wspomina się zdawkowo o tym w punkcie 3.2 Strategii. Podobna sytuacja jest z budową ośrodka zdrowia w Łososinie za kwotę 10 milionów. Cel 3.3 Strategii nie wspomina o tak znaczącej inwestycji. To niespójność i deficyt podważający jakość Strategii gminy Łososina Dolna.

Budżet na rok 2023

Budżet roczny 2023 zakłada przebudowę boiska w Tabaszowej i modernizacje szkoły w Stankowej. Nie ma tych pozycji w WPF. Kwoty tych inwestycji nie są wysokie, ale w WPF podaje inne znacznie mniejsze kwoty. Istnieją zatem potrzeby aktualizacji na poziomie budżetów i WPF. Zmiana w planach to naturalna sprawa, czasami konieczność. Trzeba jednak dbać o ciągłą aktualizację. Porządek w dokumentacji strategicznej podnosi jakość strategicznego zarządzania. O tym wielokrotnie wspomina Strategia. Należy mieć nadzieję, że konieczne aktualizacje zostaną przeprowadzone. Gmina Łososina Dolna zrealizuje ambitną wizję funkcjonowania gminy w 2027 roku.