Regionalna Telewizja Kablowa i „Dobry Tygodnik Sądecki” gościli „jedynki” z list do Sejmiku Województwa Małopolskiego. Gośćmi WOJCIECHA MOLENDOWICZA byli: PIOTR LACHOWICZ – Koalicja Obywatelska, GRZEGORZ BIEDROŃ – Prawo i Sprawiedliwość, KATARZYNA TOMOŃ – Kukiz’15, MICHAŁ JASNOSZ – Sojusz Lewicy Demokratycznej i STANISŁAW PASOŃ – Polskie Stronnictwo Ludowe.

W debacie padło siedem pytań od prowadzącego, później uczestnicy mogli zadać pytanie wybranemu rywalowi i podsumować swoje wystąpienie. Przedstawiamy po jednej wypowiedzi (wg kolejności) na każde z pytań zadane przez prowadzącego. Podobnie jak w przypadku debaty prezydenckiej, całość można obejrzeć na portalu dts24.pl oraz na stronie tv.rtk.pl.

Zakaz palenia węglem zaczyna obowiązywać w Krakowie od września 2019. Czy bylibyście Państwo rzecznikami takiego rozwiązania dla Nowego Sącza?

Piotr Lachowicz: – Tak, ale przy zastosowaniu programów pomocowych i dopłat, dlatego że wiemy, że wokół tego zakazu jest bardzo wiele kontrowersji. Z jednej strony chodzi o walkę ze smogiem i o nasze zdrowie, bo niestety tych zagrożeń my nie widzimy, widzimy je tylko po statystykach osób, które umierają później na nowotwory. Mamy inny problem społeczny, dlatego że jeśli dajemy programy pomocowe na ocieplenie domu, na wymianę palenisk – przede wszystkim jeśli chodzi o węgiel na piece gazowe, to musimy też wiedzieć o tym, że ludzie nie mają często pieniędzy na to, żeby później utrzymywać te źródła ogrzewania własnych mieszkań. Co z tego, że dopłacimy do wymiany na nowoczesny piec gazowy, jeśli później okazuje się, że ktoś nie ma pieniążków na to, żeby za ten gaz w sezonie jesienno-zimowym płacić. Dlatego to są bardzo istotne, także na szczeblu Małopolski, kwestie rozważenia form pomocy dla mieszkańców.

Sądecki szpital jest jednostką marszałkowską. Jak Państwo oceniają jego funkcjonowanie i jak zdefiniowalibyście potrzeby inwestycyjne i organizacyjne sądeckiego szpitala na najbliższe lata?

Grzegorz Biedroń: – Szpital miał bardzo dużo inwestycji, chociażby powstanie onkologii, co nie znaczy, że program inwestycyjny jest zakończony. Tutaj rzeczywiście dyrektor Puszko, wykorzystując dobrą współpracę z województwem, zrobił bardzo wiele. Natomiast, powiem szczerze, opinia o szpitalu najlepsza wśród sądeczan nie jest. W związku z tym, w tej chwili główne zadanie dla województwa, to będzie wspomóc nową panią dyrektor, żeby ten poziom wzrósł nie tylko w oparciu o urządzenia, ale też może o nową kadrę, odpowiednio wykształconą. Szpital sądecki będzie stał przed problemem, przed którym stoi cała służba zdrowia, czyli brak kadry już nie tylko lekarzy, ale przede wszystkim pielęgniarek. Jeżeli województwo tutaj nie przyspieszy działań, to będziemy mieli katastrofę w tym zakresie.

Małopolska wprowadziła program pilotażowy „Niania”. Finansowanie tego pilotażu było rozłożone pomiędzy województwo i gminy, w których był testowany. Jak Państwo oceniają ten pilotaż i w jaki sposób chcieliby Państwo w najbliższej przyszłości rozwiązać problem żłobków i przedszkoli na Sądecczyźnie?

Katarzyna Tomoń: – Na to pytanie mogę odpowiedzieć nie tylko biorąc pod uwagę poglądy, ale też doświadczenie, bo mam trójkę dzieci. Wiem, że faktycznie małe dziecko wymaga opieki, są potrzebne rozwiązania, żeby mamy mogły wrócić do pracy. Faktycznie dostępność instytucji, gdzie możemy oddać dzieci pod opiekę specjalistów, jest bardzo ważna. Z nianiami różnie jest, bo niania pracuje, za chwilę rezygnuje i matka pracująca zostaje znowu bez opieki nad dzieckiem w domu. Jestem zatem bardziej za placówkami takimi jak żłobki, przedszkola, gdzie dzieci się integrują, jest to dla nich duża korzyść. Również pragnę zwrócić uwagę na dzieci niepełnosprawne i na opiekę nad nimi, nie tylko jak są w wieku przedszkolnym. Konieczne jest, żeby powstawały świetlice dzienne, świetlice opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi, którym matki się opiekują na co dzień, aby mogły one wrócić do życia aktywnego zawodowo, bo to jest potrzebne dla poczucia wartości i tożsamości.

Turystyka to ważny obszar dla Małopolski. Mówi się, że Sądecczyzna ma wiele do zaoferowania pod tym względem, jednak ten potencjał turystyczny Sądecczyzny nie jest do końca wykorzystany. Szczególnie zagraniczni turyści, choć nie omijają Małopolski, omijają Sądecczyznę szerokim łukiem. Możemy zdiagnozować ten problem? Co stoi na przeszkodzie, żeby więcej osób odwiedzało Sądecczyznę?

Michał Jasnosz: – Żyję w Krynicy-Zdroju, nawet trochę zajmowałem się turystyką, prowadziłem restaurację, spotykałem się z ludźmi, wymieniałem poglądy. Twierdzili wszyscy, że nie jesteśmy przygotowani do obsługi ruchu turystycznego. Że powinniśmy organizować dla grup jakieś wycieczki krajoznawcze, bo tereny mamy przepiękne, jest co pokazać, ale my jakoś nie bardzo umiemy to zrobić.

Jednym z największych przedsięwzięć realizowanych przy ogromnym zaangażowaniem Urzędu Marszałkowskiego jest budowa sieci ścieżek rowerowych Velo Małopolska, na Sądecczyźnie to Velo Dunajec, Velo Poprad. Czy jest szansa, że turyści przyjadą do nas na rowerach? Czy poprą Państwo, jeśli znajdziecie się oczywiście w sejmiku, dalszy rozwój tego dużego projektu?

Stanisław Pasoń: – Rzeczywiście piękna sprawa ze ścieżkami rowerowymi, zostało bardzo dużo zrobione. Ale życie się nie zaczyna i nie kończy na ścieżkach rowerowych. Tak krawiec kraje jak mu materiału staje. Jeżeli nas będzie stać, to tak, ale tężyznę fizyczną można w bardzo różny sposób budować, bo mieszkamy w takim regionie. Stawiam na ścieżki, ale nie z przesadą, nie za wszelką cenę.

Transport kolejowy zdobywa Europę i Polskę. Jak to jest, że miasto, w którym produkuje się pociągi, którymi jeździ cała Polska, w zasadzie jest nieosiągalny koleją? 140 lat temu kolei była kołem zamachowym dla rozwoju miasta i regionu, a dzisiaj stajemy się białą plamą na mapie kolejowej świata.

Piotr Lachowicz: – Oczywiście wybiorę się do Krakowa pociągiem, ale wtedy, gdy zostaną wykonane inwestycje rządowe, które są obiecywane od wielu lat. Wiemy o linii Podłęże-Piekiełko, samorząd wojewódzki niestety nie jest w stanie udźwignąć takiej inwestycji, ponieważ to kwota rzędu 6 mld złotych, jak czytamy. Możemy natomiast rozwijać transport kolejowy lokalnie, mamy przedsiębiorstwo, które podlega zarządowi Małopolski – Koleje Małopolskie, które się bardzo prężnie rozwijają, zakupiono ostatnio 13 nowoczesnych zestawów. Najważniejsze to integracja transportu, budowa parkingów park and ride, możliwość przesiadania się mieszkańców. Stolice regionów powinny być węzłami transportowymi – z przesiadkami do pociągu, do autobusu, może z roweru, bo takie rozwiązania widziałem w Brukseli, gdzie na każdym większym przystanku kolejowym jest 5 tys. rowerów. Na pewno musimy iść w kierunku integracji transportu.

Budżet obywatelski jest uważany za barometr potrzeb mieszkańców. Jest realizowanych dużo tzw. projektów miękkich, a mieszkańcy ciągle chcą nowych dróg i chodników. Czy budżet obywatelski w tej wersji jest potrzebny? A jeśli tak, to w jakim kierunku powinien pójść? I jeszcze bardziej osobiste pytanie: czy Państwo głosowali w ostatniej turze budżetu obywatelskiego?

Grzegorz Biedroń: – To bardzo cenna inicjatywa, choć oczywiście nigdy nie rozwiąże wszystkich problemów. Trochę za duży jest udział gmin, za mało jest oddolnych akcji, musimy to bardziej rozpropagować. Sam oczywiście włączałem się w tego typu projekty, kiedyś zachęcałem do głosowania i sam głosowałem na program teatralny. Generalnie jednak uważam, że budżet obywatelski to powinien być budżet małopolski. Teraz to 0,5 proc. całego budżetu, tymczasem pozostałe 99,5 proc. powinno być w większym stopniu uzgadniane z mieszkańcami. Budżet obywatelski nie może być traktowany jako kroplówka zastępująca aktywność województwa w tej sferze. Jeszcze jedną rzecz uzupełnię, pewną rolę w budżecie obywatelskim pełnią lokalne grupy działania, bardzo aktywne w naszych gminach i to też jest źródło, poprzez środki unijne wpierania i kół gospodyń wiejskich i zespołów folklorystycznych, ale też przedsięwzięć związanych np. z opieką nad dziećmi.

DEBATĘ MOŻNA OBEJRZEĆ NA PORTALU DTS24.PL ORAZ NA STRONIE TV.RTK.PL.

Czytaj „Dobry Tygodnik Sądecki” – kliknij i pobierz bezpłatnie: