W nowosądeckim Miasteczku Galicyjskim stanie synagoga

W nowosądeckim Miasteczku Galicyjskim stanie synagoga

W Sądeckim Parku Etnograficznego jest zbór ewangelicki ze Stadeł i cerkiew św. Dymitra z łemkowskiej wsi Czarne. Wkrótce będzie też synagoga z Ropczyc.

Ropczyce to miasteczko położone w zachodniej części województwa podkarpackiego. Stamtąd pochodził słynny malarz i witrażysta Młodej Polski Józef Mehoffer. Synagoga w Ropczycach powstała prawdopodobnie w XVIII wieku.

– Centralne miejsce zajmie bima oraz aron ha-kodesz. Planujemy również zrekonstruować dom rabina i mykwę obrzędową, która stanie obok bożnicy – tłumaczy dyrektor Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu Robert Ślusarek.

Bima to podwyższone miejsce stawiane w centrum synagogi, w którym znajduje się stół do czytania Tory. Bima służy także jako mównica. Aron ha-kodesz to szafa ołtarzowa, w postaci ozdobnej drewnianej skrzynki, służąca do przechowywania zwojów Tory, czyli rodału. Mykwa zaś to żydowska łaźnia do przeprowadzania rytualnego oczyszczenia.

W Nowym Sączu jest wiele śladów dawnej obecności Żydów, którzy wpisali się w historię miasta.  Przy ul. Berka Joselewicza znajduje się synagoga, którą od 1971 r. użytkowało Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu. W 2015 r. przejęła ją Gmina Wyznaniowa Żydowska w Krakowie.

W maju, po raz pierwszy od 75 lat, do sądeckiej synagogi wróciła tora.

Co roku w kwietniu Nowego Sącz jest celem pielgrzymek Chasydów odwiedzających grób cadyka Chaima Halberstama.

We wnętrzu ohelu, czyli grobowca, składają własnoręcznie spisane w języku jidysz prośby, które następnie „wędrują do Boga” z symboliczną pomocą Barbary Maleczek, opiekunki cmentarza przy ul. Rybackiej. Pani Barbara pali karteczki…

– Dym unosi się ku niebu, to znak, że prośby idą do nieba – mówi opiekunka kirkutu, na którym, dokonano ok. 25 tys. pochówków.

Cmentarz w trakcie okupacji był świadkiem okrutnego masowego mordu na Żydach. W 1942 roku miała miejsce tzw. „Akcja Majowa”. Wtedy to Heinrich Hamann, obersturmführer (porucznik w Wermachcie), nakazał rozstrzelanie na cmentarzu około 400 Żydów pochodzących z sądeckiego getta. Pochowano ich w zbiorowej mogile.

 

Fot. pixabay www. sztetl.org ; ilustracyjne – Cmentarz żydowski w Nowym Sączu przy ul. Rybackiej – Agnieszka Małecka. 

 

WYBORY 2024

REPERTUAR KINA SOKÓŁ

Reklama