Stróża: kolebka odzyskania niepodległości. Tu wykładał sam Piłsudski

Stróża: kolebka odzyskania niepodległości. Tu wykładał sam Piłsudski

Stróża – mała wioska w gminie Dobra w powiecie limanowskim, uważa się ją za kolebkę odzyskania niepodległości. To własnie tam w 1913 roku, a więc pięć lat przed odzyskaniem niepodległości, jeszcze przed wybuchem I Wojny Światowej powstała pierwsza Oficerska Szkoła Strzelecka Związku Walki Czynnej,  której komendantem był późniejszy Marszałek Piłsudski, a dowódcą Kazimierz Sosnkowski. Nic dziwnego, że właśnie w Stróży 9 grudnia 2017 roku Prezydent RP Andrzej Duda zainaugurował obchody 100-lecia Odzyskania Niepodległości oraz ogólnopolski program edukacyjny ,,Akademia Niepodległości”. 

Szkoła ta stała się zapleczem kadrowym dla przyszłych Legionów Polskich. Jednym z jej wykładowców był właśnie Piłsudski. Sześciu pułkowników II Rzeczypospolitej, 12 generałów dywizji, 14 generałów brygady, dwóch marszałków i dwóch generałów broni kształciło w niej swoje umiejętności oficerskie. Nosili blaszaną odznakę Parasol, którą zaprojektował Kazimierz Pzerwa-Tetmajer. Absolwentami szkoły są m.in. Edward Rydz-Śmigły, Stanisław Sosabowski, Michał Żymierski, Aleksander Prystor, Adam Koc, Tadeusz Kasprzycki, Stefan Dąb-Biernacki, Marian Januszajtis-Żegota, Tadeusz Kossakowski. 

Powstała m.in. z inicjatywy Józefa Piłsudskiego. Jej siedzibą stał się dwór przekazany przez Ludwika Lasara – właściciela Stróży. W 1920 roku, po podzieleniu większych posiadłości ziemskich (parcelacji) Lazar przeznaczył ją na szkołę powszechną. Trzynaście lat później na jej murach zawieszono pamiątkową tablicę. Z polecenia komunistycznych władz została zniszczona. Mieszkańcy Stróży zabrali i ukryli ją aż do upadku PRL-u. Powróciła na ścianę szkoły w 1989 roku. 9 grudnia 2017 roku Prezydent RP Andrzej Duda odsłonił kolejną tablicę upamiętniającą Pierwszą Oficerską Szkołę Związku Strzeleckiego.

-Stróża ma dla odzyskania niepodległości wymiar szczególny, bo to tutaj, w tej wiosce, w tym budynku, przed którym stoimy powstała w 1913 roku, a więc pięć lat przed odzyskaniem niepodległości, Oficerska Szkoła Strzelecka Związku Walki Czynnej, której komendantem i wykładowcą był późniejszy marszałek Józef Piłsudski. Dowódcą szkoły był Kazimierz Sosnowski i to jest rzeczywiście absolutnie szczególne miejsce, bo można powiedzieć, że jesteśmy przed budynkiem, który był kolebką odzyskania niepodległości. To tutaj uczyli się Ci, którzy później utworzyli korpus oficerski I Kompani Kadrowej, to tutaj uczyli się Ci,  którzy później stanowili korpus oficerski Polskich Legionów, Ci którzy później stanowili elitę Polskiej Armii, broniącej nas przed bolszewicką nawałą. Ci, którzy później stanowili elitę odrodzonego Państwa Polskiego – mówił prezydent Andrzej Duda.

Wizyta Prezydenta Andrzeja Dudy rozpoczęła się o godzinie 11:45, wówczas nastąpiło oficjalne przywitanie przez Wojewodę Małopolski Piotra Ćwika, Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej oraz Wójta Gminy Dobra. Dowódca Kompani Reprezentacyjnej Karpackiego Oddziału Straży Granicznej złożył meldunek głowie Państwa, a w samo południe odegrano Hymn Polski, wciągnięto Flagę Państwową na maszt, po czym Andrzej Duda złożył wieniec pod pamiątkową tablicę wmurowaną w ścianę Szkoły Podstawowej.

Zaznaczył, że w obchodach tych jest jeden element, na którym bardzo mu zależy.

– Chciałem żeby one się odbywały nie tylko w wielkich miastach, Warszawie, w parlamencie, czy na placu marszałka Józefa Piłsudskiego przy grobie nieznanego żołnierza, ale we wszystkich polskich miastach, miasteczkach, wioskach. Wszędzie tam gdzie jesteśmy w stanie upamiętnić to stulecie odzyskania niepodległości, a przecież jesteśmy w stanie je upamiętnić wszędzie – dodał.

Podczas wystąpienia wielokrotnie podkreślał ważność tego miejsca (Stróży) dla odzyskania niepodległości Polski. Wspomniał wiele zasłużonych nazwisk, które w tej właśnie szkole kształciły się, by potem stanowić zaplecze dla Legionów Polskich.

-Są miejsca, gdzie ta pamięć ma szczególny wyraz, bo one mają dla tamtego wielkiego dzieła, dzieła odrodzenia, zmartwychwstania Rzeczypospolitej znaczenie szczególne, z uwagi na historyczny kontekst. W takim właśnie miejscu, tutaj w Małopolsce, niedaleko Limanowej,  jesteśmy dzisiaj. Dziękuję, że już parę dni po moim wezwaniu i zapowiedzi, że chcę wziąć udział w obchodach w małych miasteczkach i wsiach spotykam się z państwem, żeby wspólnie czcić to stulecie – mówił Andrzej Duda, prezydent RP.

Po nim wystąpiła Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska oraz Prezes Instytutu Pamięci Narodowej Jarosław Szarek. W trakcie uroczystości zaprezentowano ogólnopolski projekt edukacyjny IPN ,,Akademia Niepodległości”. Głównym jego celem jest upowszechnienie wiedzy historycznej, popularyzacja postaw opartych na patriotyzmie i przywiązaniu do Ojczyzny.

Na zakończenie odsłonięto tablicę upamiętniającą Oficerską Szkołę Strzelecką w Stróży, którą poświęcił Ordynariusz Diecezji Tarnowskiej ks. biskup Andrzej Jeż. Odbyło się także krótkie przedstawienie patriotyczne dzieci ze Szkoły Podstawowej, po którym Benedykt Węgrzyn- wójt gminy Dobra podziękował Prezydentowi RP za przybycie na uroczystości.

Projekt Nasza Niepodległa realizowany jest w ramach projektu FIO Małopolska Lokalnie. Południe, dofinansowanego z Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich.

Fot: KPPR/arch. za SP w Stróży

WYBORY 2024

REPERTUAR KINA SOKÓŁ

Reklama