Bacowie, juhasi i hodowcy uroczyście zainaugurowali w niedzielę sezon pasterski mszą w sanktuarium Matki Boskiej w Ludźmierzu. Marszałek województwa małopolskiego Witold Kozłowski wręczył bacom symboliczny czek na 1,8 mln zł. Dotacja z budżetu Województwa Małopolskiego za wypas kulturowy owiec trafi do 86 baców z Małopolski.
„Województwo Małopolskie realizuje duży program Owca Plus, a jednym z komponentów tego programu jest tak zwany wypas kulturowy. Program będzie realizował Związek Podhalan, z którym mamy bardzo dobrą współpracę. Wypas to także wszystkie tradycje, które związane są w z pasterstwem, ale też ile przyjemności dla turysty, który pójdzie szlakiem górskimi i przy bacówce może się zatrzymać i skosztować żętycy czy oscypka” – mówił marszałek Kozłowski.
Programem będzie objętych 86 baców, którzy łącznie wypasają 18 tys. owiec na cennych przyrodniczo górskich halach. Wypas kulturowy ma szczególne znaczenie na obszarach cennych przyrodniczo, np. na terenie parków narodowych. Wypas powoduje zwiększenie bioróżnorodności i chroni górskie polany przed zarastaniem.
W Ludźmierzu co roku w okolicach dnia św. Wojciecha inaugurowany jest sezon pasterski. Podczas Wiosennego Święta Bacowskiego przy ludźmierskim sanktuarium święcone są stada owiec.
Zazwyczaj sezon pasterski ruszał w połowie kwietnia – zgodnie z tradycją – po dniu św. Wojciecha. Na tatrzańskich halach zalega jeszcze śnieg, dlatego tegoroczne redyki przypadną w okolicach połowy maja. Wcześniej na hale wyjdą bacowie z owcami w Beskidach. Miłośnicy oscypków będą musieli poczekać na pierwsze sery z bacówek. Oscypek musi zawierać bowiem przynajmniej 60 proc. mleka owczego, a pozostałym składnikiem tego sera może być mleko pochodzące od krowy rasy czerwonej.
Oscypek od 2008 roku jest wpisany na unijną listę produktów tradycyjnych, chronionych prawem w całej UE. Nazwa oscypek może być stosowana tylko i wyłącznie w odniesieniu do wyrobów wyprodukowanych zgodnie z właściwą specyfikacją zawartą we wniosku o rejestrację tej chronionej nazwy pochodzenia.
Oscypki można sprzedawać w okresie wypasu owiec, czyli od maja do października. Tradycyjny ser owczy musi mieć wrzecionowaty kształt, długość od 17 do 23 cm; średnica sera w najszerszym miejscu powinna wynosić do 6 do 10 cm, a waga od 0,6 do 0,8 kg. Barwa skórki oscypka musi być słomkowo-lśniąca lub jasnobrązowa z delikatnym połyskiem.
Oscypek to drugi – po bryndzy – polski produkt regionalny wpisany na unijną listę produktów tradycyjnych. Tradycja wyrobu owczych serów w Karpatach sięga czasów średniowiecza, a sposób ich wyrabiania nie zmienił się od wieków.
(PAP)
