Pracodawca będzie mógł przeprowadzać prewencyjną, wyrywkową kontrolę pracowników na obecność alkoholu lub narkotyków – przewiduje projekt nowelizacji Kodeksu Pracy i ustawy o wychowaniu w trzeźwości. W piątek zamieszczony został na stronie Rządowego Centrum Legislacji. Projekt opracowany przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii skierowano do konsultacji i uzgodnień.
Jak podano w uzasadnieniu, nowelizacja ma przede wszystkim dać pracodawcom podstawy prawne do przeprowadzania – ze względu na określony prawem cel – prewencyjnej, wyrywkowej kontroli pracowników na obecność w ich organizmach alkoholu lub podobnie działających środków.
Zauważono, że obecnie trzeźwość pracowników można sprawdzać tylko w sytuacji, gdy łącznie są spełnione dwa warunki:
- badanie odbywa się na żądanie kierownika zakładu pracy, osoby przez niego upoważnionej lub pracownika, co do którego zachodzi uzasadnione podejrzenie, że spożywał alkohol w czasie pracy lub stawił się do niej w stanie po użyciu alkoholu;
- badanie trzeźwości przeprowadza policja, a zabiegu pobrania krwi dokonuje osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje zawodowe.
Zaznaczono, że obecnie nie ma też w ogóle regulacji dotyczących badań pracowników na obecność narkotyków i niedopuszczenia pracownika do pracy z powodu uzasadnionego podejrzenia, że znajduje się pod ich wpływem.
Projekt ustawy zakłada, że pracodawca będzie ustalał grupę lub grupy pracowników objętych kontrolą w układzie zbiorowym pracy, w regulaminie pracy lub w obwieszczeniu. O wprowadzeniu kontroli pracodawca będzie musiał poinformować pracowników nie później niż dwa tygodnie przed rozpoczęciem jej przeprowadzania.
W dokumentach wewnątrzzakładowych pracodawca określi metodę i sposób przeprowadzania kontroli: z jakiego rodzaju urządzenia będzie korzystał (np. czy będzie to alkomat ustnikowy czy bezustnikowy bądź bramka z alkomatem), a także czy będzie codziennie przeprowadzał kontrolę wszystkich pracowników, czy jedynie ich części (np. rotacyjnie). Pracodawca ma też określić czas przeprowadzania kontroli: czy będzie jej dokonywał jedynie przed rozpoczęciem przez pracowników wykonywania pracy w danym dniu, czy również w czasie pracy.
W proponowanej regulacji przewidziano dwa tryby niedopuszczenia do pracy pracownika:
- gdy obecność alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu wykaże kontrola prewencyjna
- oraz na podstawie uzasadnionego podejrzenia pracodawcy – w odniesieniu do pracowników nieobjętych kontrolą trzeźwości lub kontrolą na obecność środków działających podobnie do alkoholu. Zarówno w przypadku, gdy pracodawca w ogóle nie wprowadził takich kontroli, jak i w odniesieniu do części pracowników, którzy nie spełniają ustawowych przesłanek objęcia kontrolą.
Przepisy będą miały zastosowanie także do osób fizycznych wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w szczególności na podstawie umów cywilnoprawnych oraz osób prowadzących na własny rachunek działalność gospodarczą.
Zaproponowano, by ustawa weszła w życie w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia.
(PAP); Karolina Mózgowiec
