Maszkowice z unikalną w skali światowej atrakcją. Wójt kupił górę. Chce w nią inwestować

Niewielka wieś w Dolinie Dunajca między Łąckiem, a Jazowskiem ma szansę stać się celem podróży turystów z całego świata. Nadzieję na zupełnie nową przyszłość Maszkowice zawdzięczają po pierwsze archeologom z Uniwersytetu Jagiellonskiego, po drugie – samorządowi gminy, który w odkryciu naukowców dostrzegł potencjał i… kupił górę.

Na stronie internetowej gminy Łącko pojawił się w tym tygodniu komunikat następującej treści: „Gmina Łącko nabyła grunt na Górze Zyndrama w Maszkowicach, na której znajdowało się prehistoryczne osiedle obronne. Dziś jest tam stanowisko archeologiczne. Prace wykopaliskowe prowadzone są pod kierownictwem doktora hab. Marcina Przybyły z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie”.

Jak informuje wójt Jan Dziedzina – jest już zarys koncepcji co począć z górą, która stała się własnością gminy: „Planowane są prace związane z budową miejsc parkingowych oraz utworzeniem punktu obsługi turystów do jednego z najstarszych w Europie odkryć kamiennej architektury obronnej. Inwestycja ta pozwoli większej liczbie turystów, bez problemu, dotrzeć do miejsca, gdzie będzie można obejrzeć pozostałości fortyfikacji. Jesteśmy wdzięczni poprzedniemu właścicielowi tego terenu, który zarówno w poprzednich latach jak i na etapie negocjacji był bardzo przychylny działaniom prowadzonym w tym miejscu” .

Jak wyjaśnia wójt – plan zagospodarowania terenu w pobliżu stanowiska archeologicznego dotyczy na początek budowy parkingu ze strefą gastronomiczną u podnóża wzniesienia oraz stworzenia dogodnego, przystosowanego również dla osób z niepełnosprawnością wejścia na górę. Jak wyeksponować ślady przeszłości odsłonione dzięki pracy archeologów? Władze gminy deklarują, że będą konsultować się w tej sprawie z prowadzącymi badania fachowcami z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Fragmenty budowli z epoki brązu, które odsłonili badacze pod kierownictwem dr hab. Marcina Przybyły na Górze Zyndrama są o ponad dwa i pół tysiąca lat starsze niż kamienne kościoły i rezydencje państwa Piastów. Jest to przede wszystkim okazały mur obronny z grubych bloków piaskowca. Otaczał osadę już około 1750 roku przed naszą erą. Aby uzmysłowić sobie wagę odkrycia dokonanego w gminie Łącko, wystarczy uświadomić sobie, że kamienną architekturę obronną znamy w Polsce przede wszystkim z czasów panowania króla Kazimierza Wielkiego, który ponoć „zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną„. W Dolinie Dunajca ktoś wznosił mury znacznie wcześniej…

Historycy typują, że ludzie, którzy założyli osadę i później w niej zamieszkiwali byli osadnikami i przybyli w to miejsce albo znad Morza Śródziemnego, albo znad Adriatyku. Domyślają się tego po analogiach w zakresie użytych do wzniesienia budowli surowców i po sposobie ich wykorzystania. Podobne budowle odkryto na przykład w Chorwacji na półwyspie Istria i w Grecji. Osada w Maszkowicach była zamieszkiwana przez około 150 – 200 osób. Ludzie, którzy wybrali to miejsce na swój dom, zajmowali się rolnictwem i hodowlą zwierząt i polowali na leśną zwierzynę.

Prace archeologiczne na Górze Zyndrama trwają już około 11 lat. W jubileuszowym – dziesiątym roku ziemia oddała archeologom fenomenalną niespodziankę: w pozostałościach jednego z budynków, który wzniesiono 1600 lat przed naszą erą odkryto niewielkie gliniane figurki przypominające dziki. Przetrwały wśród ziemi i kamieni prawie cztery tysiące lat.

Jak obecnie wygląda teren wykopalisk – można obejrzeć TUTAJ.