Muzeum Nikifora w Krynicy – Zdroju zaprasza na spotkanie autorskie ze znanym etnografem i pisarzem Antonim Krohem oraz promocję jego najnowszej książki poświęconej Łemkowszczyźnie pt. „Za tamtą górą”. Spotkanie poprowadzi Zbigniew Wolanin, a odbędzie się ono 20 października o godz. 17. (Krynica-Zdrój, Bulwary Dietla 19).

Podczas spotkania odbędzie się również wernisaż wystawy zdjęć Antoniego Kroha wykonanych w trakcie prowadzonych przez niego etnograficznych badań terenowych na Łemkowszczyźnie w ostatnich 40 latach. Fotografie wykonane zostały w Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu.

Książka „Za tamtą górą” to opowieść o Łemkach od wieków żyjących w Beskidzie Sądeckim i Niskim, w latach 1945–1946 przesiedlonych w trybie „dobrowolno-przymusowym” na Ukrainę, zaś w 1947 roku, podczas akcji „Wisła”, deportowanych i rozproszonych na Ziemiach Zachodnich. Czytamy o tych, którym z niemałym trudem udało się wrócić, choć już nie na swoje, o odnajdywaniu się w nieprzyjaznych realiach PRL, pierwszych koncertach zespołu „Łemkowyna”, łemkowskich zlotach – Watrach, przywiązaniu do tradycji, kultury, języka. Autor pisze o sprawach nieprostych – lustro łemkowskie odbija także polskie problemy.

***

Antoni Kroh – historyk kultury, etnograf, literat. Jeden z najwybitniejszych w Polsce znawców kultury ludowej Karpat, przede wszystkim Łemkowszczyzny, Tatr i Podhala. Autor kilkudziesięciu prac naukowych, a także prac popularnonaukowych z zakresu kultury ludowej i historii tego regionu. Były pracownik Muzeum Tatrzańskiego i Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu, inicjator i kurator konkursów współczesnej karpackiej rzeźby ludowej /1972, 1975,1978/.

W wyniku Jego pracy powstała w Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu największa w Polsce kolekcja współczesnej rzeźby ludowej Karpat. Stały współpracownik najważniejszego w Polsce naukowego czasopisma etnograficznego „Polska Sztuka Ludowa-Konteksty”. Znawca zagadnień dotyczących historii i kultury Europy Środkowowschodniej, w szczególności dziejów Galicji. Autor kilku znaczących wystaw i wielu publikacji z tego zakresu. Tłumacz z języka czeskiego i słowackiego. Autor wielu przekładów na nasz język cennych publikacji związanych z dziejami Austro-Węgier, przybliżających Polakom kulturę innych narodów monarchii.

Fotograf – tworzona przez niego od lat 60. XX w. obszerna dokumentacja fotograficzna z badań terenowych ma niepowtarzalny charakter artystyczny, ale przede wszystkim jest źródłem etnograficznym o ogromnym znaczeniu archiwalnym. Antoni Kroh jest jednym z pierwszych etnografów, którzy po II wojnie światowej prowadzili na Łemkowszczyźnie badania terenowe. Zainteresowania Łemkowszczyzną zaowocowały wielką wystawą „Łemkowie”, zorganizowaną w 1984 r. w Galerii Dawna Synagoga w Nowym Sączu. Wystawa stanowiła pierwsze po wojnie całościowe pokazanie problemu łemkowskiego w Polsce. Jest jak dotychczas największą wystawą poświęconą historii i kulturze Łemków jaka zorganizowana została w Polsce. Wywołała wielkie, pozytywne poruszenie w środowisku łemkowskim, przełamane zostało „tabu milczenia na temat Łemków. Wystawa była dużym, międzynarodowym wydarzeniem muzealnym.

Fot. Ilustracyjne – z arch. Sądeckiego Sztetlu, Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu.