Podczas dzisiejszej (środa, 29 listopada) sesji Rady Miasta Nowego Sącza radni jednogłośnie poparli projekt uchwały związany z budową pomnika Józefa Piłsudskiego. Monument przedstawiający marszałka na koniu stanie na placu na Alejach Wolności, w miejscu, gdzie jeszcze wiosną 2015 r. stał pomnik żołnierzy Armii Czerwonej. Zburzono go 10 lipca 2015 roku a prochy żołnierzy radzieckich przeniesiono na cmentarz komunalny. 

Projekt pomnika wykonał nieodpłatnie artysta rzeźbiarz Stanisław Szwechowicz.

Wniosek o poddanie projektu uchwały pod głosowanie podczas dzisiejszych obrad, złożył wiceprezydent Jerzy Gwiżdż. O szczegółach związanych z budową mówił zaś sam prezydent Ryszard Nowak, jeszcze przed głosowaniem radnych.

– Mam nadzieję, że uda się zrobić wszystko, by w 100-lecie odzyskania niepodległości przez Polskę pomnik Józefa Piłsudskiego, pierwszego Honorowego Obywatela odrodzonej Rzeczypospolitej, powstał w Nowym Sączu. Pomnik stanie w miejscu dawnego mauzoleum żołnierzy armii radzieckiej. To miejsce znaczące, historyczne, tuż obok Starego Cmentarza, gdzie przeniesiemy grób generała Bronisława Pierackiego – mówi Ryszard Nowak.

O przenosinach grobu generała Pierackiego pisaliśmy poniżej:

Prochy generała Bronisława Pierackiego będą ekshumowane i wrócą na sądecki Stary Cmentarz

-Inicjatywa budowy pomnika Piłsudskiego jest przedsięwzięciem społecznym, któremu kibicuję. Chętnie się w to zaangażowałem – dodaje prezydent Nowak.

Lokalizację pomnika wskazali sami sądeczanie a w kosztach budowy monumentu miasto nie będzie uczestniczyć.

– Wydaje się, że jest to miejsce symboliczne pod każdym względem. Mam nadzieję, że zdążymy z budową pomnika. Ciężar finansowy jest po stronie inicjatorów budowy –  dodaje prezydent.

W trakcie dyskusji radni, m.in. Piotr Lachowicz (PO) i Józef Hojnor (PO), przypomnieli, że Piłsudski był socjalistą i autorem wielu nieprzychylnych słów na temat Polski i Polaków. Kazimierz Sas (niezrzeszony) podzielił się z kolei swoimi rozterkami i zastrzeżeniami co do samej osoby Józefa Piłsudskiego.

-Postać Piłsudskiego jest wielowymiarowa, spierają się nad nią historycy – mówił Sas.

Ostatecznie zagłosował za. 

-Nie szukajmy osób kryształowych – zauważył po tym Grzegorz Fecko.

-Nie ma ludzi jednowymiarowych. Prawdziwy polityk ma być charyzmatyczny. A polityk charyzmatyczny ma skomplikowane życie wewnętrzne. Ten, kto kwestionuje prawo do budowy pomnika Piłsudskiego godzi w ojca niepodległości – uważa wiceprezydent Nowego Sącza Jerzy Gwiżdż.

Radny Grzegorz Fecko przypomniał z kolei, że już sześć lat temu proponował budowę pomnika marszałka.

-W maju 2011 roku mówiłem i pisałem o tym, że pomnik Piłsudskiemu trzeba zbudować, a prochy żołnierzy radzieckich przenieść na cmentarz. Realizuje pan, panie prezydencie, moje marzenia sprzed kilku lat – powiedział Grzegorz Fecko.

– Nie robię tego pod naciskiem, robię to zgodnie z prawem. Propozycja budowy pomnika jest społeczna – odpowiedział od razu prezydent Nowak.

Jakie będą koszty budowy monumentu ? Tego na razie nie wiadomo.

– Znam przybliżony koszt, ale na razie nie będę o tym mówił. Nie jestem inicjatorem budowy. Powiem tylko, że będzie to najbardziej reprezentacyjny pomnik Józefa Piłsudskiego w Polsce – powiedział prezydent Nowak.

Dwa lata temu szacowano koszt na kwotę ok. 300 tys. zł.

Przypomnijmy, że Komitet Budowy Pomnika Marszałka Józefa Piłsudskiego zawiązał się w 2015 r. Była także inicjatywa, by monument odsłonić rok temu, w setną rocznicę nadania marszałkowi tytułu Honorowego Obywatela Miasta Nowego Sącza. Nie udało się jednak zebrać pieniędzy. Fundusze były zbierane m.in. podczas zbiórek publicznych.

***

„Po wyzwoleniu miasta Nowego Sącza spod okupacji rosyjskiej 13 grudnia 1914 r. Józef Piłsudski wkroczył do Nowego Sącza od strony zachodniej przez podziurawiony kulami most na Dunajcu i był entuzjastycznie witany przez mieszkańców Nowego Sącza kwiatami, muzyką i przemówieniami. To właśnie w Nowym Sączu dotarła do niego wiadomość, że został mianowany brygadierem, a legiony pod jego dowództwem zostały przemianowane na I Brygadę. Niektórzy podają, że to właśnie w Nowym Sączu została ułożona słynna pieśń legionowa „My I Brygada” – możemy m.in. przeczytać w uzasadnieniu uchwały.

O budowie pomnika pisaliśmy: 

Nowy Sącz: tam, gdzie kiedyś był pomnik czerwonoarmistów, za rok ma stanąć spiżowy Piłsudski

Fot. Ilustracyjne – wizualizacja UM NS, Agnieszka Małecka